انقلاب اسلامی؛ احیای هویت و استقلال یک ملت

ز.سلیمانی

خبر روزانه – در آستانه چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، نگاهی به مهم‌ترین دستاورد این تحول عظیم تاریخی، ضرورتی انکارناپذیر به نظر می‌رسد.

به گزارش پایگاه خبری خبر روزانه ، انقلاب اسلامی ایران، نه فقط یک جابه‌جایی قدرت سیاسی، بلکه تحولی عمیق در ساختار اجتماعی، فرهنگی و هویتی کشور به وجود آورد که اثرات آن تا امروز قابل مشاهده است. از میان همه پیامدهای این انقلاب، بزرگ‌ترین دستاورد آن را می‌توان در احیای هویت مستقل اسلامی-ایرانی و بازگرداندن مردم به نقش اصلی خود در سرنوشت کشور دانست.

پیش از انقلاب، ساختار سیاسی ایران عمدتاً بر مبنای سلطه حکومت‌های غیرپاسخگو و وابسته به قدرت‌های خارجی بنا شده بود. انقلاب اسلامی این چرخه را شکست و با استقرار نظام جمهوری اسلامی، مدل جدیدی از حکومت را پایه‌ریزی کرد که مبنای آن بر مشارکت مردمی، مشروعیت دینی و حفظ استقلال سیاسی استوار بود. برای نخستین بار پس از سال‌ها، مردم ایران توانستند به طور واقعی در تعیین آینده سیاسی خود نقش داشته باشند و اصل “مردم‌سالاری دینی” در عمل به منصه ظهور رسید.

از منظر فرهنگی، انقلاب اسلامی موجی از بازگشت به ارزش‌های بومی و دینی را در پی داشت. در دوره‌ای که جهان در معرض تهاجم سنگین فرهنگ غربی بود، ایران توانست الگویی تازه از توسعه فرهنگی را مبتنی بر ریشه‌های تاریخی و اعتقادی خود ارائه دهد. این تحکیم هویت فرهنگی، مانعی اساسی در برابر استحاله فرهنگی شد و به نسل‌های بعد این پیام را منتقل کرد که توسعه و پیشرفت بدون از خودبیگانگی امکان‌پذیر است.

در عرصه بین‌الملل نیز، انقلاب اسلامی ایران معادلات قدرت را در منطقه و حتی جهان تغییر داد. ایران با تکیه بر شعار “نه شرقی، نه غربی”، استقلال خود را از بلوک‌های قدرت جهانی اعلام کرد و به الگویی برای ملت‌های مظلوم و خواهان استقلال تبدیل شد. این تغییر گفتمانی در روابط بین‌الملل، یکی از مهم‌ترین نمودهای اثرگذاری انقلاب فراتر از مرزهای ملی است.

در نهایت، بزرگ‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی را باید در ایجاد یک الگوی نوین حکمرانی جست‌وجو کرد؛ الگویی که می‌کوشد بین ارزش‌های معنوی و الزامات زندگی مدرن توازن برقرار کند. هرچند در مسیر تحقق کامل آرمان‌های انقلاب چالش‌ها و موانعی وجود داشته و دارد، اما اصل این دستاورد، یعنی برپایی یک نظام مردمی بر پایه هویت اسلامی-ایرانی، همچنان مهم‌ترین میراث انقلاب برای نسل‌های آینده به شمار می‌رود.

ز.سلیمانی